مصطفی زمانی: فیلمنامه‌هایی که می‌خوانیم دور از واقعیت شده است/ لزوم بازبینی قوانین ارشاد

به گزارش کاتنا و به نقل از ایرنا ، مصطفی زمانی بازیگر نقش اصلی «عطرآلود» جمعه شب در نشست رسانه‌ای این فیلم در سومین روز از جشنواره فیلم فجر اظهار داشت: برخی قوانین در ارشاد باید بازبینی شود چون فیلمنامه‌هایی که می‌خوانیم دور از واقعیت شده است و معادلش را پیدا نمی‌کنیم. هم حرف زدن، هم قصه. اگر نتوانیم این دو را کنار هم بگذاریم اختلاف سلیقه پیش می‌آید همانگونه که پیش آمده است.

وی گفت: دسترسی مردم به فیلم های جهان زیاد و باورپذیری نقش‌هایی که بازی می‌کنیم در این فضا سخت است. فیلم هایی چون «عطرآلود» در فرهنگ خودمان باورپذیر است و من انرژی‌ام را روی اینگونه فیلم‌ها گذاشتم. با آقای مقدم دوست کار نکرده بودم اما پس از گپ و گفت چندماهه با وی قرارداد بستم. مقدم دوست یکی از بهترین تجربه های من بود چون او ابتدا فیلم را می سازد و بعد اجرایش می کند.

وی افزود: فیلم‌های مذهبی چون به فرهنگ خاص ما پیوند دارند باور پذیر هستند، و وقتی «عطرآلود» را هم خواندم دیدم باور پذیر است.

مقدم دوست یکی از بهترین تجربه‌های من بود

زمانی ادامه داد: فیلمنامه خوب بود اما کمتر کسی در این چند سال در این حوزه کار کرده است، ۴، ۵ نفر از کارگردان‌ها بودند که شوقشتان برای فیلمسازی زیاد بود اما مقدم دوست یکی از بهترین تجربه‌های من بود که اول فیلم را می‌سازد بعد اجرا می کند بعد آنجا سعی می‌کند خلاقیت به خرج بدهد.

وی گفت: هادی مقدم دوست خیلی همراه بود و هر اتفاقی در این اثر رخ داده است به نظرم وی در آن خیلی تاثیر داشت و البته اگر بد هم بود خودش مسوول است.

من هنوز نتوانستم شخصیت حقیقی ام را پیدا کنم

زمانی درباره شباهت نقش با شخصیت خودش گفت: من هنوز نتوانستم شخصیت حقیقی ام را پیدا کنم. بیست و چند سالم بود که برای یوسف رفتم و از همان موقع می دانستم بعد از یوسف هر کاری بکنم انگار در یک زمین بازنده وارد شده ام چون یوسف کار بزرگی بود. اما برای من یاد گرفتن مهم است این آن چیزی است که امید می دهد برای زندگی.

وی درباره اینکه چطور به این نقش رسیده است گفت: وقتی به این نتیجه رسیدم که می شود از مقدم دوست یاد گرفت به نوعی به نقش رسیدم. نمی توانید به مرگتان فکر کنید و دنیا همان باشد که یک ساعت پیش بوده است. اینکه بگویید به خاطر فرزندم یا خانواده ام زندگی می کنم دروغ است چون انسان برای بقا زاییده شده است.

من هنوز خروجی فیلم را جرات نکرده‌ام ببینم

زمانی افزود: من با هادی حرف می زدم و گفتم این سه مرحله دارد که اول حق بودن مرگ است که باعث می شود مهربان شوید، دوم نوعی سوءظن و پرخاشگری پیدا می کنید و مرحله سوم تسلیم است. این جزو معدود اتفاقاتی بود که می شد با کارگردان حرف زد و نتیجه را روی کاغذ و در فیلم دید. اینکه دوستی گفت: اتفاقات فیلم ساده و روزمره است باید گفت زندگی واقعا همین است. شبکه های اجتماعی هیجانات را به وجود آورده اند. این فیلم فشار روی من آورد، برای من خیلی سخت بود. من هنوز خروجی فیلم را جرات نکرده ام ببینم.

زمانی در ادامه درباره چالش های نقش گفت: ما دو ماه فیلمبرداری داشتیم و طی دو ماه هیچ کسی را ندیدم و با کسی هم حرفی نزدم حتی گوشی موبایلم هم سایلنت بود. چون نقش واقعا سخت بود و هادی مقدم دوست هم خیلی حساس است.

هادی مقدم‌دوست هم در این نشست گفت: حال درونی و تغییر آدم‌ها به غیر از این که یک عنصر مهم نمایشی و موضوعی برای جذابیت است یک دغدغه مهم برای مخاطب هم است، در زندگی شاهد تغییر و عوض شدن آدم ها هستیم و نمایش این تغییر را همیشه در زندگی آدم‌ها دنبال می کنم.

یکی از دوستان گفت چقدر پیر شدی!

وی ادامه داد: برایم جالب بود موقعی که عکس می‌گرفتند یکی از دوستان گفت که چقدر پیر شدی به نظرم رسید که آدم‌ها موضوع تغییر را دنبال می‌کنند و مساله‌شان است و دوست دارند تغییر درونی و حال آدم‌ها را ببینند و در هر کاری کردم دنبال این موضوع بودم.

مقدم دوست در این باره که اتفاق‌های سطحی و روزمره حوصله مخاطب را سر می‌برند و در عین سادگی همه چیز اتفاق می‌افتد اما مخاطب نقطه اوجی را که نفسش بند بیاید در فیلم نمی‌بیند گفت: برای درک این پرسش نیاز به توضیح بیشتری دارم اما سعی می‌کنم تلقی خودم را از این پرسش تبدیل به پاسخ کنم.

وی در پاسخ به سوالی درباره هدفش از ساخت این فیلم عنوان کرد: واقعیت این است که نمی توانید از هدفتان درباره ساخت فیلم سخن بگویید چون روی نتیجه آن اثر می گذارد و بیشتر باید درباره دریافت مخاطب از فیلم صحبت کرد. اگر من از هدفم بگویم درواقع گفته ام شما باید اینگونه فیلم را ببینید درحالیکه تماشاگر باید دریافت خود را داشته باشد بنابراین پرهیز دارم از جواب دادن به این سوال.

وی درباره فیلمنامه گفت: قوس شخصیت و چالش تغییر آدم از نقطه ای به نقطه دیگر برای من اهمیت دارد. من طرح را که دیدم فهمیدم این چالش را دارد. اگر قطعه ای از این فیلمنامه برداشته شود انگار گامی از مسیر این تغییر برداشته شده و به نظرم تغییر دیگر برای مخاطب ملموس نخواهد بود.

وی در پاسخ به سوالی درباره لحظات آرام فیلم و نسبت آن با التهاب امروز اظهار داشت: زندگی ترکیبی از غم و امید است. زمانی نیست که اینها همه با هم وجود نداشته باشد در حقیقت در لحظه‌ای که بیمناک یا محزون هستید حتما امید هم دارید. امروز که در آن هستیم چند سال دیگر «گذشته» می‌شود و بازگشت به معصومیت تعبیر بهتری برای سوالی است که پرسیدید.

مقدم دوست درباره همکاری با آهنگساز یادآوری کرد: من پیش از این با او در سریال «سرباز» همکاری داشتم و به قریحه آهنگسازی‌اش اعتماد دارم. همین ترکیب‌ها را از مسعود سخاوت دوست خواستم؛ موسیقی‌ای که وقار و حزن داشته باشد. من یک یا دو بار منزل او رفتم و درباره موسیقی‌ای که ساخته بود، نظراتی می‌دادم ولی کار اصلی را خود سخاوت‌دوست انجام داد.

این کارگردان در ادامه درباره اینکه ممکن است تدوین دوباره روی فیلم صورت بگیرد یا نه؟ پاسخ داد: جشنواره برای این است که بازخوردها را بگیریم و بررسی کنیم. اگر بررسی کنیم و لازم باشد حتما این کار را خواهیم کرد.

مقدم دوست در پاسخ به سوالی درباره همکاری با حمید نعمت الله کارگردان سینما عنوان کرد: از زمانیکه من بیشتر فیلم ساختم، نوشتن مشترک ما کم شد و نتوانستیم فیلم ها را با یکدیگر بنویسم. با این حال من برایم آرزوست که دوباره با آقای نعمت الله بنویسم.

سینمای مقدم دوست ویژگی‌های خاص خودش را دارد

تهیه‌کننده فیلم هم درباره اولین انتخاب خود برای ساخت فیلم توسط هادی مقدم‌دوست گفت: ایده شکل‌گیری داستان به یک سال و نیم قبل برمی‌گردد که با حسین حسنی جلسه ای داشتیم. فکر کردیم که داستان را با این مضمون و شکل بسازیم و اولین و آخرین انتخاب آقای مقدم دوست باشد.

یوسف منصوری ادامه داد: سینمای مقدم دوست ویژگی‌های خاص خودش را دارد که اهالی سینما و هنر این را خوب می‌شناسند چون انسانی اخلاقی، تمیز و درست با نگاه های امیدوار به زندگی است و از درون خودش این چیزها می‌جوشد به خاطر همین در زیست شخصی و هنری‌اش می‌توانید این روحیه را ببینید.

دغدغه فیلم از دغدغه‌های خود مقدم‌دوست بود

منصوری ادامه داد: در مجموع بحث‌هایی که شد هادی مقدم‌دوست به ما اضافه شد و خیلی هم استقبال کرد. دغدغه این فیلم از دغدغه‌ها و علاقه‌های خودش بود و مسیر پیش رفت. خدا رو شکر که همه چیز پله پله برای ما مهیا شد. (مصطفی) زمانی با جان و دل آمد و در دو مرحله پیش تولید هر موقع می‌آمد دنیایی از ایده و انرژی را با خودش می آورد و خیلی خوش گذشت و خیلی خوب بود، امید است نتیجه کار مورد رضایت خدا و بنده خدا باشد.

تهیه‌کننده درباره طراحی خانه نیز گفت: شاید کسی نداند آن خانه که خانه علی و عاطفه است، یک خرابه کامل بود که می‌خواستند آن را بکوبند و بسازند و میرزامحمدی به گونه‌ای آن را ساخت و طراحی کرد که همه در پشت صحنه شگفت زده می‌شدند و از طراح صحنه سوال می‌کردند.

وی در پاسخ به سوالی از آهنگساز که در نشست حضور نداشت، مطرح کرد: محدودیتی برای حضور عوامل در نشست بود و ما مجبور شدیم به نمایندگی از همه دوستان اینجا باشیم.

مگر می‌شود با هادی مقدم دوست کار کرد و خیلی تنها نوشت؟

حسین حسنی نویسنده فیلمنامه هم درباره این که چرا حس‌های مختلف و خاطرات را به عطر تشبیه کردید و در قالب رایحه روایت می کنید و به این سوال که فیلمنامه را به تنهایی نوشته است یا خیر اینگونه پاسخ داد که مگر می‌شود با هادی مقدم دوست کار کرد و خیلی تنها نوشت؟ افتخار این را داشتم با هادی مقدم دوست کار کنم و یاد بگیرم. در این ۱۰، ۱۲ ماه زندگی کردن را هم از او خوب یاد گرفتم.

وی افزود: روزی که در مورد طرح حتی قبل از طرح فکر می کردیم دغدغه بود که چگونه می‌شود از عطر سمت فیلم رفت. تصور این بود که کاراکتر اصلی را جوری پرورش دهیم که با دنیایش یکی باشد و عطر باشد که شخصیت اصلی فیلم قرار گیرد. نمی دانم این اتفاق چقدر ملموس شده و همه احساسات شخصیت علی رزاقی اتفاق افتاده یا نه، بنا این بوده است.

حسنی در پاسخ به انتقادی درباره اینکه اگر یک ساعت از فیلم حذف شود چه اتفاقی می افتاد گفت: جنس این فیلم لحظه به لحظه زندگی آدمی است که با تغییرات و اتفاقاتی مواجه می شود. اینکه بگوییم یک ساعت اول را نبینیم یا بخشی حذف شود باید گفت جنس این فیلم ها این مدلی است.

درباره تک تک لوکیشن‌ها خیلی صحبت شد

روزبه رایگا فیلمبردار نیز گفت: من پیش از این در فیلم سر به مهر همکاری داشتم و وقتی فیلمنامه را خواندم فهمیدم این اثر هم به همان شیوه است و خوشحال شدم. درباره تک تک لوکیشن ها و نورهایی که قرار بود در صحنه کار شود خیلی صحبت شد.

وی افزود: فیلمنامه برای ما مثل کتابی بود که همیشه به آن رجوع می کردیم. آقای مقدم دوست هم دائم فضا را توضیح می داد و تشریح می کرد. این باعث می شد در دکوپاژ هم چالش داشته باشیم هم به خوبی پیش برویم.

هادی خیلی جزئی نگر و خلاق است

محمدرضا میرزامحمدی طراح صحنه درباره سختی طراحی خانه قدیمی و فضای عطر آلود آن گفت: غیر از آیتم های همیشگی رنگ و فرم چالش عطر هم بود که چطور عطر را در فیلم حس کنیم. هادی خیلی جزئی نگر و خلاق است و جسارت ما را هم بالا برد. ما می خواستیم در یک خانه قدیمی عطر جوانی هم ساطع کنیم. من سعی کردم با توجه به خود فیلمنامه و هماهنگی و رفاقت پشت صحنه با هادی مقدم دوست این را انجام دهیم.

آخرین نشست رسانه‌ای چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر امروز ۱۴ بهمن با حضور عوامل فیلم سینمایی «عطرالود» به کارگردانی هادی مقدم دوست و تهیه‌کنندگی یوسف منصوری و با حضور مصطفی زمانی بازیگر پس از پایان اکران این فیلم سینمایی و با حضور اهالی رسانه در سالن نشست پردیس سینمایی ملت برگزار شد.