استفاده از دانش‌روز برای مدیریت فضای سبز در قم مورد توجه قرار گیرد

سید مهدی قریشی روز سه‌شنبه درآیین آغازین نخستین همایش ملی راهبردهای توسعه فضای سبز در شهرهای حاشیه کویر در سالن اجتماعات دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه قم طی سخنانی اظهار داشت:حکمرانی فضای سبز شامل بخش‌های دولتی، غیردولتی و مردم است، باید این سه بخش را با هم هماهنگ کنیم تا خروجی مورد نظر با رویکرد استفاده درست از منابع ایجاد شود.

وی با اشاره به بهبود فضای سبز قم گفت:‌ خوشبختانه مردم قم سال‌هاست که با فعالیتی که در حوزه فضای سبز می‌شود، همکاری کرده‌اند، به همین علت دغدغه از بین رفتن گیاهان و فضای سبز را نداریم.

وی همچنین با تاکید بر استفاده از دانش‌روز در مدیریت و حکمرانی فضای سبز خاطرنشان کرد: ارتباط شهرداری قم با مرکز تحقیقات کشاورزی و سایر مراکز علمی پژوهشی نشان دهنده حرکت فعالیت‌ها به سمت یک رویکرد علمی است.

وی بیان داشت: تمام بازیگران عرصه توسعه فضای سبز، شامل سازمان‌های دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی و مردم باید با یکدیگر همکاری داشته باشند و یک شبکه‌سازی صورت بگیرد که ایجاد یک فضای سبز با هزینه متعادل و استفاده صحیح از منابع را در پی داشته باشد.

فضای سبز مهمترین مولفه در زندگی شهری است

رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی قم نیز با بیان اینکه ۷۴ درصد جمعیت کشور شهرنشین هستند گفت: فضای سبز یکی از مولفه‌ها، متغیرها و فاکتورهایی است که در زیست شهری تاثیر فوق‌العاده شگرف و عمیقی دارد.

مسعود ترابی افزود: با این حجم جمعیت شهری، وجود فضای سبز در شهرها، به لحاظ روانشناختی همچنین بِزه‌ها و آسیب‌هایی که در جامعه وجود دارد، تاثیرگذار و مهم است.

وی با ذکر این نکته که توسعه نه تنها در فضای سبز بلکه در هر حوزه‌ای باید بر اساس توانایی‌های اِکولوژیک باشد گفت: نباید در تمام شهرها از گونه‌های گیاهی مشابهی استفاده شود، و بایستی که این گونه‌ها با توجه به اقلیم هر منطقه متفاوت باشد.

رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان همچنین کمبود آب را یکی از اصلی‌ترین مشکل‌ها در حوزه فضای سبز دانست و گفت: کنواسیون‌های جهانی در خصوص محیط‌ زیست ما را مجاب می‌کند با توجه به میزان گاز co۲ که در سال تولید می‌کنیم، توسعه فضای شهری داشته باشیم.

وی همچنین با اشاره به تعهد کاشت یک میلیارد اصله نهال در کشور گفت: سهم قم تولید بین هشت تا ۱۰ میلیون درخت است، و این توسعه، فضای سبز را نیز شامل می‌شود.

دبیر علمی این همایش در ادامه سخنان تاکید کرد: توسعه فضای سبز و افزایش تعداد درختان باید مطابق توانایی‌های اکولوژیک و شرایط محیطی صورت بگیرد.

وی در ادامه افزود: اصلی‌ترین رسالت این همایش چگونگی توسعه فضای سبز، همچنین نوع سیستم آبیاری است.

دبیر علمی همایش مذکور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به مشارکت سازمان پارک‌ها و فضای سبز، مرکز تحقیقات کشاورزی و جهاد دانشگاهی قم در برگزاری این همایش، برخی محورهای مهم آن را مورد اشاره قرار داد و تصریح کرد: مدیریت و حکمرانی در فضای سبز، استفاده از آب‌های نامتعارف در فضای سبز، استفاده از فن‌آوری‌های نوین و هوشمندسازی فضای سبز، راهکارهای اصلاح خاک‌های شور، زنجیره تامین و انتقال و توزیع و بهره‌وری آب، کاربرد ماشین‌آلات و مکانیزاسیون، طراحی‌های منظر و استفاده از اِلمان‌های شهری متناسب با فرهنگ، مذهب و اقلیم از جمله این محورهاست.

وی ادامه داد: مدیریت و کنترل آفت‌ها در فضای سبز، معرفی گونه‌های سازگار با شرایط خشک و نیمه خشک در فضای سبز نیز از دیگر محورها به شمار می‌آید.

ترابی با اشاره به اینکه مهلت ارسال مقاله به دبیرخانه همایش تا دهم مهرماه جاری بوده‌است گفت: در مجموع، ۱۶۸ مقاله دریافت شده که به صورت فشرده و نسبتا دقیق مورد بررسی و داوری قرار گرفته، و ۱۵۶ مقاله تایید شده‌است.

وی اضافه کرد: در حوزه مدیریت آب و استفاده از پساب ۲۴ مقاله، در رابطه با گونه‌های سازگار و مناسب محیط ۴۳ مقاله و در بخش مدیریت استرس‌های محیطی نیز ۱۶ مقاله دریافت شده است.

وی در ادامه افزود: در موضوع طراحی سیما و منظر شهری ۲۱ مقاله دریافت، و سایر مقاله‌های دریافتی هم در سایر حوزه‌ها است.

ترابی اظهار کرد: این همایش شامل سه پنل تخصصی تحت عنوان گونه‌های سازگار و مناسب فضای سبز، مدیریت منابع آب و خاک و تنش‌های محیطی، طراحی فضای سبز و منظرگاه‌های فضای سبز شهرهای حاشیه کویر است.

وی در بخش دیگری از سخنان ابراز امیدواری کرد: نتایج این همایش به دست‌یابی به راهبردها و راهکارهای توسعه پایدار فضای سبز و افزایش توجه مدیران، کارشناسان و آحاد جامعه به اهمیت فضای سبز در شهرهای حاشیه کویر منجر شود.

سرانه فضای سبز قم هفت درصد رشد کرد

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر قم نیز روند رو به رشد توسعه فضای سبز شهری شهر قم را مورد اشاره قرار داد و گفت: نرخ سرانه فضای سبز قم با هفت درصد رشد از حدود ۱۳ مترمربع به ۲۱ مترمربع افزایش پیدا کرده‌است.

سید مجتبی سبحانی ثابت یادآور شد: فضای سبز بیشترین نمود عینی را در عملکرد مدیریت شهری دارد.

وی با اشاره به نقش فضای سبز در افزایش کارآمدی حکمرانی در شهر خاطرنشان کرد: به طور حتم موضوع حکمرانی مدیریت فضای سبز شهری در قالب کلی حکمرانی شهری به عنوان یکی از حوزه‌های تخصصی شهرداری تفسیر می‌شود.

رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای شهر قم همچنین گفت: توسعه فضای سبز شهری باید همگام با توسعه شهر باشد.

سبحانی ثابت اظهار کرد: اکنون حدود ۴۰۰ بوستان در مساحت‌های مختلف و در ابعاد محلی، شهری و حتی فراشهری و ملی در شهر قم وجود دارد، به این نتیجه رسیده‌ایم که بوستان‌های موجود برای قم کافی است، البته در مناطق کم برخوردار و یا تاریخی در حال شناسایی لکه‌ها برای احداث بوستان هستیم ولی از این پس به سمت غنی‌سازی بوستان‌ها حرکت می‌کنیم.

وی منابع آبی را از مسائل مهم و حائز اهمیت در موضوع توسعه بوستان‌ها و فضای سبز شهر قم ذکر کرد و گفت: کاشت درختان مثمر مانند توت و انجیر به جای درختان غیرمثمر مانند کاج و اکالیبتوس یکی از برنامه‌های شهرداری قم برای توسعه فضای سبز است.

وی یادآور شد: در شهرهای حاشیه کویر با توجه به محدودیت منابع آبی و شرایط نامساعد خاک، پوشش گیاهی تنها با افزایش هزینه‌های توسعه و نگهداری محقق است.

سبحانی ادامه داد: قطعا با اتخاذ راهکارهای مناسب و با تکیه بر توان شرکت‌های دانش بنیان، دانشمندان و استادانی که از شرایط اقلیمی آگاهی لازم را دارند، می‌توانیم به بهترین استانداردها و سرانه‌های فضای سبز شهری دست پیدا کنیم.

این عضو شورای اسلامی شهر قم همچنین یادآور شد: توسعه فضای سبز شهری بدون زیرساخت‌های فرهنگی و اجتماعی ممکن نیست.

سه طرح پژوهشی برای شناخت گونه‌های سازگار با اقلیم قم انجام شد

مدیرعامل سازمان سیما، منظر، پارک‌ها و فضایی سبز شهرداری قم نیز موضوع همسویی دستگاه‌های اجرایی شهرداری با مرکز تحقیقات کشاورزی و اداره‌کل منابع طبیعی را مورد توجه قرار داد و گفت: سازمان پارک‌های قم تاکنون سه طرح تحقیقاتی پیرامون معرفی گونه‌های سازگار با اقلیم شهر قم را با مرکز تحقیقات کشاورزی استان انجام داده است.

پیام جوادیان با یادآوری اینکه در گذشته تصور عمومی این بود که هیچ‌گونه گیاهی با اقلیم شهر قم سازگار نیست گفت: از سال ۹۴ یک کار علمی را با بیش از ۳۰ کارشناس تخصصی در زمینه فضای سبز و علوم باغبانی آغاز کردیم.

وی بیان داشت: طی این مدت موفق شدیم با استفاده از گونه‌های سازگار، چهره شهر را عوض کنیم.

مدیرعامل پارک‌های قم گفت: در حال حاضر قم پس از شهرهای اصفهان و شیراز که به ترتیب ۲۶ مترمربع و ۲۳.۵ مترمربع سرانه فضای سبز دارند، با ۲۱ مترمربع سومین شهر سبز کشور است.

جوادیان بیان داشت: از مجموع ۸۰ هزار میلیارد ریال بودجه شهرداری قم، هشت هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال مربوط به امور توسعه و نگهداری فضای سبز است.

وی بیان کرد: همدلی مدیریت شهرداری، شورای شهر، استانداری و دستگاه قضایی و پرهیز از مسائل حاشیه‌ای، باعث شده تا شهر قم در مسیر پیشرفت و توسعه حرکت کند.

نخستین همایش ملی راهبردهای توسعه فضای سبز در شهرهای حاشیه کویر، با حضور دانشجویان، استادان و کارشناسانی از ۲۵ استان کشور در قم آغاز شد.

این همایش عصر امروز در دانشگاه قم ادامه پیدا می‌کند، و صبح فردا طی مراسمی در شهرداری قم پایان می‌یابد.