روایتی از یک خبر| تنش‌آفرینی آمریکا با ژست امنیت‌ سازی

ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا روز دوشنبه با صدور بیانیه‌ای از حضور بیش از ۳ هزار نظامی نیروی دریایی این کشور در دریای سرخ خبر داد و اعلام کرد که ملوانان و تفنگداران آمریکایی روز یکشنبه پس از عبور از کانال سوئز وارد دریای سرخ شده اند.

در بیانیه ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا آمده است که این نظامیان با ناو هواپیمابر یواس‌اس باتان و یواس‌اس کارتر هال به دریای سرخ رسیده‌اند که قابلیت دریایی و انعطاف پذیری بیشتری به ناوگان پنجم می‌دهد.

بر اساس بیانیه این ناوگان، یواس‌اس باتان یک کشتی تهاجمی آبی خاکی است که می‌تواند هواپیماهای بال ثابت و بالگردان و همچنین ناوچه آب‌خاکی را حمل کند. یواس‌اس کارتر هیل یک کشتی بارانداز برای فرود، تفنگداران دریایی و تجهیزات آنها را حمل کرده و به خشکی می‌فرستد.

کشتی های باتان و کارتر هال در ۱۰ ژوئیه (۱۹ تیر) بندر نورفولک در ویرجینیا را برای ماموریتی که پنتاگون مدعی شد « پاسخ به تلاش‌های اخیر ایران برای تهدید جریان آزاد تجارت در تنگه هرمز و آب‌های اطراف آن» است، ترک کردند.
کشتی باتان هفته گذشته در مسیر خود به سمت شرق از تنگه جبل الطارق عبور کرده بود.

پیشینه

شبکه خبری فاکس نیوز چهارم مرداد ماه به نقل از نیروی هوایی آمریکا مدعی شد که یک گردان هوایی از جنگنده‌های اف-۳۵ آذرخش ۲ برای تقویت جنگنده‌های آ-۱۰ و اف-۱۶ در انجام ماموریت‌شان برای گشت‌زنی در تنگه هرمز وارد خاورمیانه شده است.
فاکس نیوز گزارش داد این گردان هوایی متشکل از جنگنده‌های اف-۳۵ آمریکا برای بازدارندگی ایران و کمک به نیروهای آمریکا و متحدانش در سوریه وارد خاورمیانه شده‌اند.
به ادعای فاکس نیوز، این اقدام پس از تلاش‌های متعدد ایران در اوایل ماه جاری برای توقیف نفتکش‌های نزدیک تنگه هرمز صورت گرفته که با واکنش نیروی دریایی ایالات متحده مواجه شده است.

حضور نیروهای آمریکایی به همراه تجهیزات نظامی و تهاجمی آنها در منطقه که ناشی از تفکر نظام سلطه واشنگتن است، تازگی نداشته و قدمت چندین دهه‌ای دارد. ایالات متحده با ادعای برقراری امنیت در آب‌های خلیج فارس، خلیج عمان و دریای سرخ ناوگان پنجم نیروی دریایی خود را موظف به گشت زنی دائم در این مناطق کرده است.

هرچند همواره سایه سنگین نیروهای آمریکایی بر سر منطقه نه تنها امنیت را به همراه نداشته است بلکه همواره باعث تنش آفرینی در جای جای آن شده است.

فروردین ماه امسال بود که نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران از شناسایی و هشدار به یک زیردریایی آمریکایی خبر داد و اعلام کرد: این زیردریایی در سکوت کامل و در زیر آب در حال نزدیک شدن به تنگه هرمز بود که توسط زیردریایی تمام ایرانی و بومی «فاتح» رصد و شناسایی شد. از این‌رو هشدارهای لازم به زیردریایی داده شد و همراه یک اسکورت، مسیر خود را تغییر داد.

بارها در گذشته نیز هم شاهد چنین اقدام‌های تحریک‌آمیزی از سوی آمریکا که هزاران کیلومتر با این منطقه فاصله دارد، بوده ایم. از همین رو ایران از کشورهای منطقه خواسته تا خود ساز و کار یا ابتکاری را برای محافظت و تامین امنیت خلیج فارس، دریای عمان یا دریای سرخ ایجاد کنند و به صورت مستقل و بدون وابستگی به قدرت های جهانی که نشانه‌هایی از افول آن پدیدار می‌شود، این کار را انجام دهند. در این راستا حتی ایران در سال های گذشته طرحی را تحت عنوان «ائتلاف امید، ابتکار صلح هرمز» برای رهایی از نفوذ آمریکا در منطقه خلیج فارس به کشورهای این منطقه ارائه کرد.

اهمیت موضوع

ایالات متحده به دنبال افزایش فعالیت‌های امنیتی ایران در مناطق تحت نفوذش و توقیف چند کشتی متخلف، از به خطر افتادن منافع خود احساس خطر و نگرانی کرد. اردیبهشت ماه گذشته نیروی دریایی فرماندهی مرکزی آمریکا اعلام کرد که ناوگان پنجم این کشور و متحدانش در خاورمیانه، شمار کشتی‌ها و هواپیماهای گشتزنی در تنگه هرمز را افزایش می‌دهند.

هدف از این اقدام جلوگیری از توقیف کشتی‌ها توسط ایران اعلام شد و برد کوپر فرمانده نیروی دریایی فرماندهی مرکزی آمریکا، ناوگان پنجم و نیروهای مشترک دریانوردی آمریکا با دخالت در امور منطقه و تکرار اتهام‌های نادرست و بی‌پایه گفت: توقیف غیرقانونی و غیرمسئولانه و ارعاب کشتی‌های تجاری توسط ایران باید متوقف شود.

آن زمان جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز گفت که وزارت دفاع اقداماتی را برای تقویت ناوگان خود در خلیج فارس آغاز خواهد کرد. این مقام آمریکایی که از حضور مقتدرانه جمهوری اسلامی در تنگه هرمز عصبانی بود، بیان کرد: آمریکا به قدرت‌های منطقه‌ای اجازه برهم زدن کشتیرانی در آبراه‌های آسیای غربی از جمله تنگه هرمز را نخواهد داد.

یک هفته بعد کوپر به اتفاق همتایان انگلیسی و فرانسوی خود با ناو موشک‌انداز یو اس اس پل همیلتون (DDG ۶۰) از تنگه هرمز عبور کردند. از آن زمان دخالت‌ها و اقدام‌های تحریک آمیز واشنگتن در آب‌های مجاور ایران افزایش پیدا کرد.

۱۴ تیر ماه تیم هاوکینز سخنگوی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا مدعی شد که نیروی دریایی ایران تلاش‌هایی برای توقیف نفتکش‌های تجاری که به طور قانونی درحال عبور از آب های بین المللی بودند، انجام داد. اما یک منبع آگاه دفاعی که خواست نامش فاش نشود به ایرنا گفت که این موضوع صحت ندارد.

هفته گذشته خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از چهار مقام آمریکایی گزارش داد: ارتش ایالات متحده آمریکا در حال بررسی استقرار نیروی نظامی مسلح در کشتی‌های تجاری است که از طریق تنگه هرمز عبور می‌کنند تا از توقیف کشتی‌های تجاری توسط ایران جلوگیری کند.

ارزیابی

محدوده عملیات ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا تقریبا ۲.۵ میلیون مایل مربع (۶.۴ میلیون کیلومتر مربع) از فضای آبی را در برمی‌گیرد و خلیج فارس، خلیج عمان، دریای سرخ، بخش‌هایی از اقیانوس هند و همچنین سه تنگه هرمز، کانال سوئز و باب المندب را شامل می‌شود.

همانطور که گفته شد استقرار تجهیزات نظامی و تهاجمی آمریکا در این منطقه قدمت ده‌ها ساله دارد اما به گزارش رادیو بین‌المللی فرانسه حضور چشمگیر آنان در کشورهای حوزه خلیج فارس از سال ۱۹۲۴ میلادی آغاز شد.

این رسانه فرانسوی در گزارشی با عنوان «تاریخچه حضور نظامی آمریکا در خلیج فارس» در اوت ۲۰۱۷ نوشت: با کشف میدان‌های نفتی بحرین (آن زمان جزئی از خاک ایران بود) در سال ۱۹۳۲ و کویت و عربستان سعودی در سال ‌۱۹۳۸ و معادن نفت قطر در سال ۱۹۳۹میلادی، آمریکایی‌ها بیش از پیش به جایگاه ژئواستراتژیکی و اقتصادی خلیج فارس پی بردند و چیرگی سیاسی و نظامی بر آن را به یکی از هدف‌های راهبردی خود تبدیل کردند. بیش از نیمی از ذخایر نفتی جهان در کشورهای حوزه خلیج فارس نهفته است.

به نظر آنچه تا کنون آمریکایی‌ها را در منطقه نگه داشته، تامین هر چه بیشتر منافع خود در این کشورها است و ادعای برقراری امنیت هرگز توضیح درستی از حضور واشنگتن نبوده است.

آمریکا با افزایش تعداد ملوان‌ها و تفنگداران دریایی اش آشکارا می‌خواهد جای پای خود را در منطقه محکم‌تر کند در حالیکه از افزایش تنش‌های ناشی از اقدام‌های تحریک آمیز در منطقه ابایی ندارد.