اعلام رسمی پایان تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران

بر اساس مفاد ضمیمه ب قطعنامه ۲۲۳۱، این محدودیت ها تا ۸ سال پس از اجرای برجام (۱۸ اکتبر ۲۰۲۳) ادامه داشت که نهایتاً نیمه شب گذشته به وقت نیویورک و به صورت خودکار خاتمه یافت.

لغو محدودیت های مذکور در حالی صورت می گیرد که طی سال های اخیر، تلاش های سیاسی و حقوقی گسترده ای از سوی آمریکا و کشورهای غربی برای اتهام زنی و اجماع سازی در جامعه جهانی به منظور بسترسازی برای تداوم این تحریم ها صورت پذیرفته بود که نهایتا با ناکامی سیاسی و حقوقی کشورهای غربی در بازگرداندن قطعنامه های قبلی شورای امنیت، محدودیت های مذکور به صورت رسمی خاتمه یافت.

مضافاً تغییرات مذکور نیز راس ساعت ۱۲:۰۰ نیمه شب در وب سایت سازمان ملل و فهرست یکپارچه تحریم های سازمان ملل اعمال گردیده است.

خانم رزماری دیکارلو، معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل همچنین در نامه ای جداگانه خطاب به نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران خاتمه مقررات مذکور و خروج افراد و نهادهای ایرانی از فهرست شورای امنیت را تایید کرده است.

در نامه دی کارلو آمده است: این افتخار را دارم که به بند ۷ (ب) قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵) و اقدامات محدودکننده مندرج در بندهای ۳، ۴ و ۶ (ج) و (د) پیوست ب  آن قطعنامه اشاره کنم. بر اساس این مفاد، اقدامات محدود کننده (تحریم ها) هشت سال پس از روز تصویب برنامه جامع اقدام مشترک، یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه کند مبنی بر اینکه همه مواد هسته‌ای در ایران در سطح  صلح‌آمیز هستند، اعمال خواهد شد. از آنجایی که  تصویب برجام در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ رخ داد و هیچ گزارشی ارائه نشد، این دوره هشت ساله در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳ به پایان رسید. در نتیجه، در ارتباط با بندهای ۶ (ج) و (د) قعطنامه ۲۲۳۱,  دبیرخانه در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳, نام ۲۳ فرد و ۶۱ نهاد مشمول اقدامات محدودکننده را از تارنمای شورای امنیت حذف کرد. تغییرات مربوطه در فهرست تلفیقی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز منظور شد .

در متن سند دبیرخانه شورای امنیت به کشورهای عضو سازمان ملل نیز آمده است: اقدامات محدودکننده مندرج در بندهای ۳، ۴ و ۶ (ج) و (د) پیوست ب  قطعنامه  ۲۲۳۱ هشت سال پس از روز تصویب برنامه جامع اقدام مشترک، اجرا می شد. تصویب برجام در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۵ رخ داد.در نتیجه، در ارتباط با بندهای ۶ (ج) و (د) قعطنامه ۲۲۳۱،  دبیرخانه در ۱۹ اکتبر ۲۰۲۳ نام ۲۳ فرد و ۶۱ نهاد مشمول اقدامات محدودکننده را از تارنمای شورای امنیت حذف کرد. تغییرات مربوطه در فهرست تلفیقی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز منظور شد .

سایر تحریم های بین المللی شورای امنیت علیه جمهوری اسلامی ایران پیشتر در روز اجرای برجام و متعاقباً محدودیت مربوط به تسلیحات متعارف و سبک وفق قطعنامه های شورای امنیت در اکتبر سال ۲۰۲۰ خاتمه یافته بود. با لغو محدودیت های باقی مانده در روز ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، تمام تحریم های مرتبط با افراد و نهادهای ایرانی در سازمان ملل خاتمه یافته است.

لازم به ذکر است به رغم نهایی شدن خاتمه این محدودیت ها، روز گذشته کشورهای غربی در تلاشی رسانه ای و با صدور بیانیه گروه محدودی از کشورهای همسو تلاش کرده بودند در نهایی شدن فرآیند مذکور تشکیک کند که نهایتا صدور یادداشت رسمی سازمان ملل، بر خاتمه محدودیت های مذکور صحه گذاشته است.

دولت جمهوری اسلامی ایران در بیانیه ای رسمی اعلام کرده است ادعای آمریکا و کشورهای اروپایی برای تداوم این محدودیت ها در ظرفیت ملی به رغم خاتمه محدودیت های بین المللی را ناقض ماده ۲۵ منشور ملل متحد می داند.

اگر چه ناظران بین المللی با توجه جنس روابط و همکاری های نظامی دولت ایران، تداوم این محدودیت ها در ظرفیت ملی کشورهای غربی را اقدامی صرفا نمادین تلقی می کنند.