اندیشه آیت‌الله مصباح در علوم انسانی یک مکتب فراگیر است

آیت‌الله محسن اراکی در آیین آغازین همایش بین‌المللی علوم انسانی اسلامی در اندیشه آیت‌الله مصباح یزدی در موسسه آموزشی امام در قم همچنین افزود: بزرگان زیادی در جهان اسلام و در کشورهای ایران، مصر، عراق و پاکستان در زمینه علوم انسانی اسلامی فعالیت‌های بسیار ارزنده‌ای داشته‌اند.

وی ادامه داد: از علوم انسانی اسلامی داشته‌های فراوانی وجود دارد، اما شخصیتی که نسبت به همه در این عرصه ورود جامع‌تری داشته، مرحوم آیت‌الله مصباح است.

وی خاطرنشان کرد: آیت‌الله مصباح به لحاظ روش علمی ورود به علوم انسانی اسلامی منحصر به فرد است.

این مدرس خارج فقه حوزه همچنین تاکید کرد: ما در برابر آیت‌الله مصباح می‌توانیم بگوییم که در مقابل یک مکتب علوم انسانی ویژه هستیم.

وی یادآور شد: اندیشه آیت‌الله مصباح چه در عرصه علوم انسانی کلان و چه در حوزه علوم انسانی خرد مانند روان‌شناسی، جامعه‌شناسی و سیاست به عنوان یک مکتب قابل ارائه است.

عضو مجمع تشخیص اظهار کرد: می‌توان آیت‌الله مصباح را به عنوان بنیانگذار یا پدر علوم انسانی اسلامی شناخت، چون در این رابطه یک مکتب جامع و فراگیری را ارائه داده، و ما سر سفره دانشی این شخصیت بزرگ نشسته‌ایم.

علوم انسانی اسلامی هویت‌ساز است

رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام‌(ره) نیز با تاکید بر هویت‌ساز بودن علوم انسانی اسلامی گفت: علوم اسلامی انسانی اسلامی برای حوزه‌های علمیه، نظام‌اسلامی و هر نظامی که بخواهد بر اساس فرهنگ اسلامی جامعه را اداره کند، همچنین بشریت در سطح بین‌المللی و جهانی آثار و برکت‌های زیادی به همراه دارد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمود رجبی با اشاره به برکت‌هایی که تولید علوم انسانی اسلامی برای حوزه‌های علمیه به ارمغان می‌آورد گفت: یکی از رسالت‌های مهم حوزه‌های علمیه هویت بخشی در عرصه فردی و ساخت فرهنگ جامعه در بعد اجتماعی و آفرینش تمدن نوین اسلامی برای آینده بشریت است.

وی اشاره به این مطلب که وظایف و رسالت‌ها باید مطابق مبانی و اندیشه‌های اسلامی صورت بگیرد گفت: کسانی که درصدد تعالی جامعه بشری هستند و هم آنانی که برای تخریب و نابودی جوامع بشری و رسیدن به مطامع دنیایی خود تلاش می‌کنند، از علوم انسانی بهره می‌گیرند.

رئیس موسسه امام یکی از ویژگی‌های مهم علوم انسانی را هویت سازی ذکر کرد و بیان داشت: برای اینکه هویت سازی درست صورت بگیرد، اندیشمندان از این طریق و ارائه جهان بینی خاص به افراد و نهادینه کردن ارزش‌های ویژه هویت و شاکله و شخصیت جدیدی به افراد جامعه می‌دهند و آنها را در راستای هدف‌های مورد نظر پیش می‌برند.

رجبی ادامه داد: به همین دلیل برخی ادعا کرده‌اند بعضی علوم انسانی غربی با هدف استعمار ملت‌ها به‌وجود آمده‌اند.

وی اظهار کرد: دولت‌ها، رهبران و اندیشمندانی که درصدد تعالی افراد انسانی هستند، از طریق علوم انسانی نگرش جدیدی را برای جامعه درون ریزی می‌کنند، و هویت متناسب با سعادت واقعی را می‌سازند.

رئیس موسسه امام در ادامه با اشاره به اینکه در تحول‌های جامعه مختلف نقش علوم انسانی را شاهد هستیم گفت: حرکت‌های صحیح و حرکت‌های ناصحیح از سوی افرادی شروع می‌شود، که تحت تاثیر هویت‌سازی درست و هویت‌سازی نادرست انجام می‌شود.

وی اضافه کرد: بنابراین علوم انسانی هویت ساز و از سویی دیگر فرهنگ ساز است، برخی فیلسوفان، علوم انسانی را به دلیل بُعدِ فرهنگ‌سازی، علوم فرهنگی نامیده‌اند.

وی گفت: علوم انسانی در عرصه اجتماعی نیز فرهنگ‌های درست یا نادرست را شکل می‌دهد، مستکبران جهانی از طریق فرهنگ غلط خود بر جوامع سلطه پیدا می‌کنند.

رجبی ادامه داد: اندیشمندان راستین از طریق علوم انسانی می‌توانند برای مقابله با فرهنگ‌های غلط و ساختن فرهنگ صحیح جوامع نقش ایفا کنند.

رئیس موسسه امام تصریح کرد: تمدن اسلامی اگر بخواهد شکل بگیرد، دارای دو بخش صوری و محتوایی است، بخش محتوایی آن را علوم انسانی می‌سازد.

این مدرس حوزه علمیه قم همچنین تاکید کرد: حوزه‌های علمیه اگر بخواهند علوم انسانی را سامان بدهند، باید به علوم انسانی اسلامی ورود پیدا کنند، و با ارائه آن در شکل گیری تمدن نوین اسلامی نقش داشته باشند.

۴۸۱ چکیده مقاله به دبیرخانه همایش ارسال شد

دبیر علمی این همایش نیز چکیده‌های ارسال شده به دبیرخانه را ۴۸۱ مورد ذکر کرد و گفت: ۱۸ چکیده به زبان انگلیسی، ۳۲ چکیده به زبان عربی و بقیه به زبان فارسی بوده است.

حجت‌الاسلام علی مصباح گفت: از بین چکیده مقاله‌های ارسال شده، ۳۷۵ چکیده پذیرفته شد.

وی ادامه داد: مقاله‌های کاملی که به زبان‌های مختلف دریافت شده نیز ۲۲۵ مورد است که ۱۰ مقاله به زبان انگلیسی و ۲۳ مقاله به زبان عربی دریافت شده، ارزیابی این مقاله‌ها انجام، برخی در مجله‌های پژوهشی و ترویجی به چاپ رسیده است.

وی افزود: تاکنون ۵۷ مقاله در ۲۰ مجله به زبان‌های گوناگون چاپ، همچنین مقاله‌های همایش در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نیز ثبت شده است.

مصباح گفت: چکیده‌های مقاله‌ها در یک مجموعه چاپ و منتشر می‌شود.

وی با بیان اینکه در کنار ارائه مقاله، فعالیت‌های علمی دیگری نیز در داخل و خارج کشور انجام شده گفت: این فعالیت‌ها توسط موسسه آموزشی امام و برخی نیز توسط مراکز همکار صورت گرفته است.

وی بیان کرد: در مجموع حدود ۶۰ کرسی و نشست در موسسه امام، ۲۵ کرسی در مراکز همکار داخلی، ۱۰ وبینار به زبان‌های عربی و انگلیسی، هشت نشست علمی در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چهار نشست در کشور سوریه، ۲ نشست در نمایندگی جامعه‌المصطفی در افغانستان، دو نشست در جامعه آل‌بیت العالمیه و یک نشست هم در نمایندگی جامعه‌المصطفی در گرگان برگزار شد.

همایش علوم انسانی اسلامی در اندیشه آیت‌الله مصباح یزدی‌(ره) که از صبح امروز با حضور اندیشمندان و استادان علوم انسانی در موسسه آموزشی پژوهشی امام در قم آغاز شده، تا عصر فردا ادامه پیدا می‌کند.

این همایش از چند کمیسیون تخصصی مانند فلسفه، علوم تربیتی و روان شناسی، تفسیر و علوم قرآن، اخلاق و عرفان، کلام و فلسفه دین، مدیریت و اقتصاد، جامعه‌شناسی، حقوق و علوم سیاسی تشکیل شده‌است.

آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی عضو فقید مجلس خبرگان رهبری، رییس موسسه آموزشی و پژوهشی امام و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ۱۲ دی سال ۱۳۹۹ دارفانی را وداع گفت.