تشکل‌های کارگری ظرفیتی مغفول در حل مسائل تولیدی و صنفی

به گزارش کاتنا و به نقل از ایرنا، براساس ماده ۱۳۱ قانون کار، کارگران مشمول قانون کار و کارفرمایان یک حرفه یا صنعت می توانند برای تشکیل انجمن های صنفی اقدام کنند که این مهم در راستای اجرای اصل ۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به منظور حفظ حقوق و منافع مشروع و قانونی و بهبود وضع اقتصادی کارگران و کارفرمایان است.

با توجه به اینکه تشکل‌ها از نزدیک با مسائل حرفه‌ای و اقتصادی کارگران و کارفرمایان روبه رو هستند می توانند به واسطه مشارکت و تخصصی که دارند در تصمیم‌ گیری‌های دولت نیز مفید واقع شوند.

تشکل های کارگری در تحقق مطالبات کارگران اعم از وضعیت معیشت، حقوق و دستمزد، بیمه و قراردادهای کار و تشکل های کارفرمایی در پیگیری و حل مشکلات بنگاه های اقتصادی نقش به سزایی دارد و باید زمینه و بستر فعالیت آنها را هموار و فراهم کرد.

یکی از تشکل های مهم کارگری، شوراهای اسلامی کار در واحدهای تولیدی و صنعتی است که بر دو تشکل دیگر یعنی انجمن‌های صنفی و نمایندگان کارگری ارجحیت دارد؛ شوراهای اسلامی کار براساس اصل ۱۰۴ قانون اساسی و با استناد به قانون شوراهای اسلامی کار مصوب ۱۳۶۳، تشکل‌هایی هستند که کارگران را براساس قانون کار نمایندگی می‌کنند.

خبرنگار ایرنا برای آگاهی بیشتر از وضعیت تشکل های کارگری به ویژه شوراهای اسلامی کار و شرایط آنها در استان با هومن امیدوار مدیر روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان زنجان گفت و گو کرده است.

وی معتقد است نهادینه کردن تشکل های کارگری بیش از هر چیز دیگری نیازمند فرهنگ سازی و تغییر نگرش برخی کارفرمایان به این موضوع است چرا که توسعه چنین تشکل هایی هم برای تولید و هم برای کارفرمایان مزایای زیادی به دنبال دارد.

شراط ایجاد تشکل های کارگری در واحدهای تولیدی چیست؟

تشکل های کارگری در سه قالب شوراهای اسلامی کار، نمایندگی کارگران و انجمن های صنفی می توانند تشکیل شوند، شوراهای اسلامی مختص کارگاه های دارای نیرو کار ۳۵ نفر و بیشتر است و تشکل های نمایندگی کارگران هم کارگاه های زیر ۳۵ نفر را شامل می شود.

انجمن های صنفی هم مربوط به اصناف است که رسته های مختلف که در یک زمینه شغلی فعالیت دارند می تواند تشکل های صنفی را ایجاد کنند مثلا فعالان یک رشته خاص می توانند یک انجمن مربوط به خودشان را داشته باشند.

در تشکیل شوراهای اسلامی کار در واحدهای تولیدی لازم است همراهی لازم از سوی کارفرمایان و مدیران واحدها برای برگزاری انتخابات انجام شود.

اهمیت و ضرورت توسعه تشکل های کارگری چیست؟

ما همچنان با بروز مشکلاتی در حوزه کارگری مواجه هستیم، عامل برخی از این مسائل، انتقال نیافتن نظرات و مشکلات کارگران به مدیران و کارفرمایان است، از این جهت با توجه به ظرفیتی که در قانون کار وجود دارد، هدف مجموعه تعاون، کار و رفاه اجتماعی توسعه تشکل های کارگری به عنوان تسهیل کننده ارتباط است.

متاسفانه در زمان حاضر از ۴۰۰ واحد تولیدی واجد شرایط (دارای نیروی کار بالای ۳۵ نفر) برای تشکیل شوراهای اسلامی کارگری در استان زنجان تنها ۵۰ واحد دارای چنین تشکل هایی هستند و این نشان می دهد بخش قابل توجهی از کارفرمایان در استان التفاتی به این موضوع ندارند.

چه عامل یا عواملی مانع توسعه تشکل های کارگری است؟

متاسفانه برخی از کارفرمایان در استان بنا به دلایلی تمایلی به تشکیل شوراهای اسلامی کار در مجموعه های خود نشان نمی دهند چون تصور می کنند راه اندازی چنین تشکل هایی موجب دردسر است.

تلاش ما این است که خط ارتباط بین کارگران و کارفرمایان با تشکل های کارگری کوتاه شود که در واقع به نفع تولید و تولیدکننده است.

برای این منظور تاکنون چه اقداماتی انجام داده اید؟

ما معتقدیم نهادینه کردن تشکل های کارگری در مجموعه های تولیدی و صنعتی نیاز به فرهنگ سازی دارد.

هدف قانونگذار از فراهم کردن کردن زمینه برای ایجاد تشکل ها، کمک به تولید است منتهی برخی تصور نادرستی از این مساله دارند و ترجیح می دهند تشکل های کارگری چندان پر رنگ نباشد.

ما در شرکت ها و واحدهایی که شوراهای اسلامی کار را داریم، نمایندگان کارگران در این تشکل ها در جلسات مدیران واحد حضور دارند و در جریان تصمیات قرار می گیرند.

در این شرایط اگر مباحثی مثل طرح توسعه یا افزایش تولید جزو برنامه های شرکت باشد، نظرات و ایده های کارگران هم می تواند خیلی کارگشا باشد یا در خصوص مسائل صنفی کارگران هم اتفاقات خوبی می تواند در یک فضای مثبت و به دور از حاشیه، انجام پذیرد.

نمایندگان کارگران می توانند مشکلات را دسته بندی کرده و به مدیران منعکس کنند و این سهولت ارتباط بین بدنه مدیریت و کارگران حتما نتایج خوبی را رقم می زند.

فکر می کنید با این شرایط روند توسعه تشکل های کارگری و تشکیل شوراهای اسلامی کار در واحدهای تولیدی چگونه خواهد بود؟

این کار نیاز به فرهنگ سازی دارد، ما تلاش می کنیم این موضوع را جا بیندازیم که شکل گیری تشکل ها منفعت دارد البته این حرکت منحصر به زنجان نیست، در کل کشور یک عزمی ایجاد شده تا این مساله جا انداخته شود.

ما معتقدیم انجام چنین امری نمی تواند با اجبار انجام شود چون در آن صورت نتیجه ای نخواهد داشت.

تلاش ما این است که کارفرمایان خودشان احساس نیاز کنند و به این نتیجه برسند که تشکل های کارگری برای آنها نفع دارند نه اینکه به قول معروف موی دماغشان باشند.

باید این افتراق و فاصله ای که بین کارگران و کافرمایان هست کم بشود، حل این مساله از طریق ایجاد تشکل ها و تقویت ارتباط میسر است البته رسانه ها هم می توانند در تبیین این خصوص نقش موثری داسته باشند.