اولین پیوند مغز استخوان در بیمارستان بعثت سنندج انجام شد

به گزارش از کاتنا پیوند مغز استخوان عمل پزشکی است که برای جایگزینی مغز استخوان آسیب‌دیده یا از بین رفته انجام می‌شود.

مغز استخوان ممکن است بر اثر بیماری، عفونت یا شیمی‌درمانی دچار آسیب شود.

مغز استخوان حاوی سلول‌هایی به نام سلول بنیادی است که وظیفه ساخت اواع سلول‌های خونی را بر عهده دارند و این روش شامل پیوند سلول‌های بنیادی خون است.

این سلول‌ها به مغز استخوان رفته و در این ناحیه سلول خونی جدید تولید می‌کنند و باعث رشد مغز استخوان جدید می‌شوند.

پیوند مغز استخوان به چند شیوه انجام می گیرد که یکی از انواع آن، پیوند مغز استخوان آلوژنیک (پیوند مغز استخوان از خواهر و برادر) است؛ در این نوع اهداکننده دارای ژنتیک مشابه با بیمار بوده و سلول‌های بنیادی یا مغز استخوان از اهداکننده‌ای که از نظر ژنتیکی با بیمار مطابقت دارد، گرفته می‌شود و اهداکننده معمولا خواهر یا برادر بیمار است.

کاری که سهند ۱۷ ساله برای برادر کوچکش سامیار ۱۰ ساله انجام داد.

پله های طبقه اول را طی می کنم، نوار سبز، بخش پیوند مغز استخوان را به مراجعه کنندگان نشان می دهد به درب ورودی بخش می رسم، کنار درب ورودی، نام رویا فروزش به چشم می خورد، بنیاد خیریه ای که این بخش را راه اندازی کرد و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ۱۸ بهمن ۱۴۰۱ آن را افتتاح کرد.

وارد که می شوم، کودکی با ماسک طوسی رنگ و چشمانی درشت، با خوشحالی در بخش این سو و آن سو می رود، منتظرم تا بیمار را نشانم دهند، پرستار به همان کودک اشاره می کند.

چهار ماه قبل

رسول جان محمدی، پدر سامیار که انگار امروز بار سنگینی از روی دوشش برداشته باشند، می گوید: چهار ماه قبل بود که متوجه شدیم لکه های قرمزرنگی داخل گوشش هست و ابتدا فکر کردیم آبله مرغان است ولی بعد از انجام آزمایش های اولیه در بیمارستان رازی بانه، کمبود پلاکت در خون او تشخیص داده شد.

این آغاز راهی بود که پدر و مادر سامیار از بانه تا سنندج آغاز کردند، راهی که اگر فرزند آنان یک سال پیش به این بیماری دچار می شد باید کیلومترها دورتر می رفتند.

در بیمارستان بعثت سنندج، آزمایش‌های دیگر انجام گرفت و در نهایت ۴۵ روز قبل کار انتقال سلولهای بنیادی از سهند ۱۷ ساله به برادرش سامیار ۱۰ ساله انجام گرفت.
پدر هر چه از نظر مادی در چنته داشت برای درمان پسرش خرج کرده چیزی حدود سه میلیارد ریال… ولی امروز خوشحال است، خیلی خوشحال طوری که وقتی حرف میزند نگاهش همچنان دنبال دلبندش روانه است، برای تولد دوباره پسرش سر از پا نمی شناسد.

پدر سامیار قدردان خیرینی است که این بخش را راه اندازی و احداث کرده اند و زمینه ای فراهم شده تا بیماران و همراهان بدون احساس غربت بتواننند در کمترین بعد مسافتی به درمان بیمار خود بپردازند.

او از پزشکان و پرستاران هم از صمیم قبل تشکر کرد و گفت: دکتر مرادویسی، پزشک معالج سامیار همانند یک پدر دلسوز پسرم بود و در این مدت، برای درمان او سنگ تمام گذاشت.
درمان ۱۰ بیمار

مسئول تیم درمانی بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان بعثت اظهار کرد: پیوند مغز استخوان یکی از روش های نوین درمانی برای بیماران خونی است که امیدهای بهبودی این قبیل بیماران را افزایش داده است.

دکتر برهان مرادویسی افزود: از ابتدای راه اندازی این بخش، ۱۰ بیمار درمان شده اند که هشت مورد کودک بوده و این اولین مورد آلوژن است.

وی ادامه داد: در پیوند مغز استخوان به روش اتولوگ، کار راحت تر است چون عوارض بعد از پیوند نداریم و کنترل راحت است ولی سخت ترین مرحله پیوند همین مرحله آلوژن است و پیوند از یک فرد دیگر انجام می گیرد که عوارض پوستی، گوارشی و کبدی برای فرد دریافت کننده در پی دارد.

مسئول تیم درمانی بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان بعثت سنندج اظهار کرد: در این نوع از درمان چون مغز استخوان بیمار کار نمی کند مجوبر به انجام پیوند از فرد دیگر هستیم که سخت ترین مرحله پیوند است که امروز بدون مشکل خاص بیمار ترخیص می‌شود.

دکتر مرادویسی افزود: سال آینده پیوندهای آلوژن دیگری نیز انجام می شود و این آغاز کار در این زمینه است.
«در کل کشور حدود ۶ مرکز پیوند مغز استخوان کودکان فعال است»، این را هم مسئول تیم درمانی بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان بعثت گفت و ادامه داد: در غرب کشور هم کرمانشاه تا کنون سه پیوند داشته و عملا در غرب کشور، هیچ استانی این مرکز را ندارد و این زمینه ساز تبدیل کردستان به مرکز پیوند مغز استخوان در غرب کشور است و از سویی با اقلیم کردستان عراق نیز هماهنگی هایی انجام گرفته تا بیماران این کشور نیز برای درمان به این بخش مراجعه کنند.

وی درباره وضعیت ابتلا به بیماریهای خونی در کردستان، گفت: شیوع بیماری‌های خونی در کل کشور یکسان است و نمی شود گفت که کردستان وضعیت بدتری دارد.

دکتر مرادویسی اظهار کرد: پیوند مغز استخوان تنها برای بیماران سرطانی نیست و بعد از عید قصد داریم تا این پیوند را برای بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور زیر ۱۷ سال انجام دهیم که با انجام آن، بیمار تا آخر عمر احتیاج به خون پیدا نمی کند.

وی یادآور شد: تشخیص زودهنگام بیماری و پیگیر بودن خانواده ها نیز عوامل مهمی در درمان زودهنگام بیماریهای خونی است.

کار دربخشی متفاوت

نادیا محمدی ۱۸ سال سابقه پرستاری در بخش آی سی یو ویژه بیمارستان بعثت را دارد و با آغاز بکار مسوول بخش پیوند مغز استخوان شد.

او سختی کار در این بخش را از جنبه‌های روحی و کار و فشار مثبت هوا اعلام کرد و گفت: کار در این بخش قابل مقایسه با هیچ بخش درمانی دیگر و حتی آی سی یو ویژه نیست.

محمدی ادامه داد: از نظر روحی نیز شرایط متعادل و آرامش خاصی می خواهد چرا که بیمار بیش از ۲ ماه در این بخش بستری می شود و از نظر ایزلاسیون نیز باید کاملا مراقب بود تا کوچکترین میکروبی وارد این بخش نشود چرا که پای مرگ و زندگی در میان است.

باید مریض را در سخت ترین شرایطی که به سر می برد از نظر روانی نیز دریافت و به او کمک کرد تا این شرایط را سپری کند ، اینها را این پرستار که خود مادر ۲ دختر است، گفت و افزود: با بسیاری از بیماران ارتباط عاطفی خاصی ایجاد می شود تا جایی که بیماران بعد از ترخیص با بخش تماس گرفته و ابراز دلتنگی می کنند.
گذر از دوره های سخت با روحیه عالی

«آنهایی که روحیه ندارند، دیرتر خوب می شوند» این را سامیار ۱۰ ساله گفت که چهار ماه قبل بیماری خونی داشت و از روحیه بالایی گفت که پدرش به او آموخته بود تا مقابل بیماری، کم نیاورد.

او از سهند، بردار بزرگترش هم تشکر کرد که با اهدای سلولهای بنیادی مغز استخوان کاری کرده تا او همان سامیار سالم قبل از بیماری شود.

از همه پرستاران و دکتر مرادویسی با همان زبان کودکانه تشکر کرد که او را «خوب» کرد و پرستاران هم مراقبش بودند.
بیمارستان را ترک می کنم و سامیار نگاهش به تختهایی است که ۴۵ روز تمام فرصت کودکانه بودن را از او گرفته بود.

بخش پیوند مغز استخوان بیمارستان بعثت سنندج با همت و همیاری خیرین سلامت ساخته شده و زمینه را برای اقدامات درمانی فوق تخصصی که در غرب کشور بی نظیر است فراهم کرده است.